Demaskowanie mitu: Udar mózgu nie dotyczy tylko osób starszych

Potężne dowody naukowe przekreślają długo utrzymujący się mit, że udary są wyłączne dla seniorów. Stwierdza się, że młode osoby dorosłe, podobnie jak starsi ludzie, mogą doświadczyć udarów pochodzących od zablokowania dużych naczyń krwionośnych – to jest zjawisko uprzednio uważane za specyficzne dla starszych pokoleń. Takie informacje znalazły swoje miejsce na łamach prestiżowego czasopisma naukowego „Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases”.

Badanie o charakterze retrospektywnym zostało przeprowadzone przez grupę badaczy z Instytutu Klinicznego w Cleveland, w stanie Ohio w USA. Zbadano tam możliwość wystąpienia u młodszych ludzi (zakres wiekowy 18-50 lat) udaru, który do tej pory kojarzony był przede wszystkim ze starością.

Udary niedokrwienne wynikające z zamknięcia dużych naczyń (LVO-AIS) są widziane jako najbardziej dewastujące. Powstają one na skutek blokady dużych arterii mózgowych, najczęściej za sprawą zakrzepów krwi lub pojawienia się blaszek miażdżycowych. Typowo, uderzenia tego typu przypisywane były starszym osobom, które są narażone na czynniki ryzyka blokady dużych naczyń. Nowatorskie wyniki badań potwierdzają jednak, że młodsze pokolenia również mogą mieć taki sam profil ryzyka, a udary LVO-AIS dotyczą ich z podobną częstością jak starszych osób. Stałe kontrole zdrowotne i regularne wizyty u lekarza to klucz do zapobiegania takim udarom.

Wielokrotnie udowodniono, że leczenie udaru może przynieść pozytywne skutki, jeśli zostanie szybko zdiagnozowane i podjęte właściwe środki, takie jak leczenie farmakologiczne rozpuszczające zakrzep (tromboliza dożylna) lub mechaniczne usunięcie zakrzepu (trombektomia). W ramach przeprowadzonego badania skupiono się na grupie młodych dorosłych, co stanowi wyjątek od reguły – większość wcześniejszych badań koncentrowała się na seniorach. Naukowcy z Cleveland Clinic prowadzili obserwacje ponad 1200 młodych dorosłych pacjentów z Ohio, leczonych w latach 2017–2022. Blisko 20% z tej grupy doświadczyło udaru niedokrwiennego z powodu zamknięcia dużych naczyń, co jest bardzo zbliżone do udaru u osób starszych.

Niestety, połowa pacjentów nie otrzymała żadnej interwencji, a 25% z nich nie skorzystało z natychmiastowej interwencji, ponieważ zgłosili się do szpitala zbyt późno. Gdyby zgłosili się wcześniej, mogliby zaaplikować trombolizę dożylną, a być może nawet trombektomię.

Znajomość wyników tych badań pomaga zwiększyć świadomość o znaczeniu wczesnego wykrywania objawów udaru u młodych dorosłych. Potwierdza również, że szybko podjęte leczenie jest kluczowe dla osiągnięcia pozytywnych rezultatów – podkreślił dr Abbas Kharal, specjalista neurologii naczyniowej mózgu z Cleveland Clinic.

Dr Kharal dodaje: „Potrzebne są dalsze badania, które pozwolą nam zrozumieć, dlaczego młodzi dorośli zwlekają ze zgłoszeniem się na leczenie udaru – zwłaszcza biorąc pod uwagę, że mogą osiągnąć lepsze wyniki niż starsi pacjenci, jeżeli zostaną leczeni na czas. Wiele osób nadal myśli, że udar to problem wyłącznie starości – ale nasze doświadczenia mówią co innego. Młodsza populacja jest narażona na podobne czynniki ryzyka, które powinny być brane pod uwagę podczas regularnych badań klinicznych”.