Glukoza, znana również jako cukier, jest niezbędnym źródłem energii dla naszych komórek. Jej niedobór, wynikający z niedożywienia lub choroby, prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Hipoglikemia, jak jest inaczej nazywany niski poziom cukru we krwi, powoduje problemy z koncentracją, kołatanie serca, a w skrajnych przypadkach śpiączkę. Dlatego polecane jest wykonanie badania poziomu cukru we krwi przynajmniej raz do roku u osób zdrowych.
Hipoglikemia lub niedocukrzenie, to terminy określające stan, w którym ilość glukozy we krwi jest poniżej normy, co może wynikać z różnorodnych czynników. Zarówno hiperglikemia (zbyt wysoki poziom cukru) jak i hipoglikemia są stanami zagrożenia życia. Glukoza jest niezwykle istotna dla funkcjonowania mięśni, mózgu i innych komórek ludzkiego ciała. W sytuacji niskiego poziomu cukru mięśnie zaczynają zużywać tłuszcze jako alternatywną formę energii. Jednak dla mózgu takie możliwości są ograniczone. Zbyt mała ilość glukozy może skutkować zaburzeniami procesów zachodzących w korze mózgowej, co objawia się problemami z ośrodkowym układem nerwowym.
Stan niedocukrzenia wpływa na nasze samopoczucie i może mieć różne nasilenie – od lekkiego do ciężkiego. Osoby z niewielkim obniżeniem poziomu cukru we krwi mogą odczuwać głód, potliwość, drżenie rąk i szybkie bicie serca. Możemy również zaobserwować u nich przyspieszone tętno, nerwowość i rozkojarzenie. Zazwyczaj pacjenci są w stanie sami sobie pomóc, na przykład poprzez zjedzenie czegoś słodkiego.
Jednak im niższy poziom cukru we krwi, tym poważniejsze stają się konsekwencje. Mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości energii, co prowadzi do rozkojarzenia, problemów z koncentracją, agresji. Pojawia się również silny głód, mdłości i mrowienie w okolicach ust. Możemy zaobserwować zaburzenia mowy i widzenia. W skrajnych przypadkach niskiego poziomu cukru (zaawansowanej hipoglikemii) mogą wystąpić drgawki, problemy z oddychaniem, zaburzenia rytmu serca, silny niepokój, utrata przytomności a nawet śpiączka. Jest to stan wymagający natychmiastowej pomocy medycznej, ze względu na duże ryzyko śmiertelne.
Regularne badania poziomu glukozy we krwi są rekomendowane, najlepiej raz w roku. Jeżeli objawy sugerują hipoglikemię lub hiperglikemię, badanie powinno być wykonane jak najszybciej, aby umożliwić identyfikację przyczyny i podjęcie odpowiedniego leczenia. W czasie ciąży kontrola poziomu glukozy jest szczególnie ważna. Osoby cierpiące na cukrzycę powinny mierzyć swój poziom glukozy kilka razy dziennie. Szczególną uwagę powinny zwrócić osoby obciążone genetycznie cukrzycą, w średnim wieku oraz otyłe.
Należy pamiętać, że norma dla poziomu cukru we krwi wynosi 72–99 mg/dl (4,0–5,5 mmol/l) po posteniu. Jeżeli badanie zostało wykonane przy użyciu doustnego testu tolerancji glukozy, za normalne uważa się stężenie glukozy poniżej 140 mg/dl (